یکی از شایعترین بیماریهای پوستی انسان، جوش غرور جوانی است. این ضایعات که در اصطلاح علمی به آن آکنه Acnea گویند در اثر التهاب غدد چربی پوست به وجود میآیند. شروع ضایعات معمولاً بعد از سن بلوغ و با فعال شدن غدد جنسی فرد آغاز میگردد. کمتر نوجوانی است که در طول عمر خود یک یا چند جوش را در نواحی چانه، گونه، پیشانی، و یا سینه و پشت خود امتحان نکرده باشد و متاسفانه نوجوانان و جوانانی هستند که تعداد بسیار زیادی از این ضایعات را در اندازههای مختلف در صورت و بدن خود تحمل کردهاند. معمولاً اولین سئوالی که جوانان میپرسند این است که:
● چرا من به این زیادی جوش میزنم؟ آیا مشکل غدد دارم؟
درست است که شروع جوشها معمولاً با شروع ترشح هورمونهای جنسی در بدن همراه است ولی همه افراد در سن بلوغ به یک اندازه جوش نمیزنند بنابراین زمینه ژنتیک در اکثر موارد در شدت ضایعات آنها مؤثر است. مسئله بعد این است که اکثر افرادی که مبتلا به آکنه هستند مشکل غدد به معنی بالا بودن یا پایین بودن هورمون خاصی ندارند. این اختلالات هورمونی بیشتر در افرادی مطرح است که علاوه بر جوش صورت علائم دیگری نیز داشته باشند. مثل دختر خانمهایی که علاوه بر آکنه یکی از علائم: اختلال نظم پریود، چاقی، موی کلفت در صورت، ریزش موی سر و غیره را داشته باشند که در این صورت پزشک معالج اقدامات لازم را برای بررسی اختلالات هورمونی انجام خواهد داد.
• آیا میتوان جوشهای غرور را تخلیه نمود؟
دست کاری جوشها و کندن سر کیستها باعث ایجاد لکهای تیره و فرو رفتگی در پوست خواهد شد که درمان اسکارهای گود پس از آکنه بسیار مشکل خواهد بود.
● مصرف مواد آرایشی در مبتلایان به آکنه چگونه خواهد بود؟
از مواد آرایشی فاقد چربی که مخصوص پوستهای مستعد آکنه تولید میشود استفاده نمایید و هرگونه کرم چرب و غیر دارویی را در اولین فرصت با مواد شوینده مناسب از پوست تمیز نمایید. مصرف برخی داروها از طریق خوراکی و مصرف موضعی برخی داروها در صورت، باعث افزایش آکنه خواهد شد. لذا پزشک خود را از مصرف هر گونه دارو مطلع کنید.
• رژیمهای غذایی در آکنه چه نقشی دارند؟
مطالعات اخیر افزایش میزان و شدت آکنه را با مصرف مواد قندی و چربیهای خوراکی نشان دادهاند. مصرف میوهها و سبزیجات تازه بخصوص مصرف میوه گریپ فورت توصیه میشود.
• آیا درمان قطعی برای آکنه وجود دارد؟
در درمان آکنه عجول و بی حوصله نباشید مانند بسیاری از بیماریهای پوستی، آکنه نیز نیاز به درمان طولانی دارد. حداقل دوره درمان شش ماه است. اکثر داروهایی که برای درمان آکنه تجویز میشوند قادر به تغییر در جنس پوست شما نیستند، بنابراین مثال تا هنگامی که شما پوست چربی دارید باید از محلولهای ضد عفونی مناسب و شویندههای قوی استفاده نمایید. همان گونه که بسیاری از شما تجربه نمودهاید عود ضایعات بعد از قطع درمان شایع است.
• آیا مصرف قرص رو – آکوتان به تحمل عوارض آن میارزد؟
برای بیمارانی که آکنههای شدید و مقاوم به درمان دارند بخصوص آقایانی که کیستهای چرکی در بدن دارند و یا افرادی که جوشهای آنها خیلی سریع منجر به اسکارهای گود و ناهمواری در سطح پوست میشود، درمان دیگری به جز قرص ایزوترتینوئین که با نامهای تجاری رو-آکوتان و یا دکوتان در بازار به فروش میرسد موثر نخواهد بود. این قرص با تاثیر بر کاهش ترشح چربیهای پوست منجر به درمان قطعی آکنه میشود. عود پس از تکمیل دوره درمان با این دارو حدود ۱۰-۲۰ درصد بعد از یک تا دو سال است و معمولاً در عود، ضایعات بسیار خفیفتر از ضایعات اولیه هستند.
مصرف این دارو مانند بسیاری دیگر از داروها در بارداری مجاز نیست. همچنین در افرادی که مشکلات چشمی مثل شب کوری یا کوررنگی یا عیبهای شدید انکساری چشم دارند. در افرادی که سابقه افسردگی شدید یا خودکشی دارند. در زمینه بیماریهای کبدی و کلیوی و کسانی که چربی خون بالا دارند و مصرف هم زمان آن با الکل، توصیه نمیشود.
تهیه و تنظیم: دکتر فرانک احسانی، متخصص پوست و مو، لیزر درمانی